Schimmelallergie versus Schimmelziekte

Veel mensen denken bij klachten door schimmels direct aan een allergie en klachten als niezen, tranende ogen, benauwdheid. Maar er bestaat een fundamenteel verschil tussen een schimmelallergie en wat bekendstaat als mold illness (schimmelziekte). Hoewel de klachten soms overlappen, is de oorzaak, het ziekteproces en de behandeling heel anders.

Schimmelallergie – een klassieke immuunreactie

Een schimmelallergie is een overgevoeligheidsreactie van het immuunsysteem. Bij contact met schimmelsporen – vaak uit de lucht – reageert het lichaam met een onmiddellijke afgifte van histamine. Dit leidt tot typische allergische symptomen zoals:

• Niezen

• Verstopte of loopneus

• Jeukende of tranende ogen

• Benauwdheid of astma-achtige klachten

Deze vorm van overgevoeligheid is goed te meten via bloedonderzoek (IgE) of huidtesten, en kan behandeld worden met antihistaminica of low dose allergytherapy. Het is meestal tijdelijk of seizoensgebonden en treedt op wanneer je ergens komt waar het vochtig is of waar schimmelsporen zijn (bijvoorbeeld in een kringloopwinkel).

Mold Illness (Schimmelziekte) – een systemische reactie op biotoxines

Mold illness daarentegen is geen allergie, maar een toxische ontstekingsreactie die ontstaat door blootstelling aan biotoxines – gifstoffen die sommige schimmels (zoals Stachybotrys of Aspergillus) in vochtige gebouwen produceren. Deze ziekte ontstaat niet door een acute immuunreactie, maar door een ontregeling van het immuunsysteem en de ontgifting.

In tegenstelling tot een allergie:

• Is er vaak geen afwijkende IgE of allergietest

• Komen de klachten langzaam op en houden langdurig aan, ook na het verlaten van de blootgestelde ruimte

• Zijn de symptomen vaak systemisch, zoals:

  • Chronische vermoeidheid

  • Brain fog (cognitieve problemen)

  • Hoofdpijn, spierpijn

  • Spijsverteringsklachten

  • Gevoeligheid voor geur, licht, geluid of temperatuur

Mold illness wordt vaak over het hoofd gezien en verkeerd gelabeld als burn-out, depressie of SOLK (somatisch onvoldoende verklaarde klachten).

CIRS – Chronic Inflammatory Response Syndrome

Bij een deel van de mensen met mold illness ontwikkelt zich een chronisch ziektebeeld dat bekendstaat als CIRS – een chronisch ontstekingssyndroom, zoals beschreven door Dr. Ritchie Shoemaker. Dit ontstaat doordat het lichaam de biotoxines niet goed kan afvoeren, vaak door een genetische variatie (zoals een HLA-DR-defect). Hierdoor blijft het immuunsysteem voortdurend in “alarmfase”, wat leidt tot een breed scala aan klachten verspreid over meerdere organen.

Wonen in een schimmelomgeving? Altijd actie ondernemen

Of je nu allergisch bent of niet: wonen in een huis met schimmel – zichtbaar of verborgen door vochtproblemen of waterschade – is voor niemand gezond. Schimmel produceert sporen en gifstoffen die de luchtkwaliteit ernstig aantasten. Langdurige blootstelling verhoogt het risico op gezondheidsklachten, zelfs bij mensen zonder bekende gevoeligheid.

Wonen in een schimmelomgeving? Altijd actie ondernemen

Of je nu allergisch bent of niet: wonen in een huis met schimmel – zichtbaar of verborgen door vochtproblemen of waterschade – is voor niemand gezond. Schimmel produceert sporen en gifstoffen die de luchtkwaliteit ernstig aantasten. Langdurige blootstelling verhoogt het risico op gezondheidsklachten, zelfs bij mensen zonder bekende gevoeligheid.

Heb je last van vocht, een muffe geur, of terugkerende gezondheidsklachten die verbeteren als je van huis weg bent? Wacht niet af – laat je woning onderzoeken en neem maatregelen. Gezond wonen begint bij schone lucht.👉 Lees hier hoe je kunt ontdekken of schimmel de oorzaak is van je klachten en hoe je je huis kunt testen

Kort samengevat:

Kenmerk	Schimmelallergie	Mold Illness / CIRS
Type reactie	Allergisch (IgE, histamine)	Toxisch, ontstekingsgedreven
Klachten	Lokaal (neus, ogen, luchtwegen)	Systemisch (hersenen, spieren, darmen)
Diagnose	Allergietest (IgE)	Klinisch + labonderzoek (biotoxines, CIRS-markers)
Behandeling	Antihistaminica, immunotherapie	Verwijderen toxines, immuunherstel
Tijdelijkheid	Vaak tijdelijk/seizoensgebonden	Chronisch zonder behandeling

Conclusie

Een allergie voor schimmel is iets anders dan ziek worden van schimmel. Waar allergieën vaak snel te herkennen zijn, blijft mold illness nog te vaak onder de radar. Wat wél zeker is: leven in een schimmelomgeving vraagt om actie – voor iedereen. Of het nu gaat om het verhelpen van verborgen vochtproblemen of het herstellen van je gezondheid: hoe sneller je handelt, hoe beter.